Wie zijn eigenlijk de mensen die in de gevangenis ons sportaanbod concreet vormgeven en al hun expertise en creativiteit inzetten om gedetineerden in beweging te zetten? Vanaf nu laten we elke maand een van onze sportlesgevers aan het woord, en peilen we naar hun motivatie, hun eerste kennismaking met de gevangenis, de uitdagingen en successen.

Als tweede in deze reeks interviewden we Tessa. Zij gaf gedetineerden in de P.I. Wortel hun portie beweging door middel van ‘bootcamps’.

Hoe ben je terechtgekomen bij De Rode Antraciet?

De Rode Antraciet heeft zelf met onze organisatie Bootcamp Coach contact gezocht. Via mail kregen we de vraag of wij het zagen zitten om eens een bootcamp te organiseren voor de gedetineerden in P.I. Wortel. Ik zag dat direct als een opportuniteit om enerzijds nog meer mensen kennis te laten maken met bootcamp en anderzijds deze specifieke doelgroep ook op een goede en verantwoorde manier aan het bewegen te krijgen. Ik was ook benieuwd hoe creatief de gedetineerden moesten zijn om de nodige portie beweging te krijgen en wilde daar graag mijn kennis en ervaring aan toevoegen om hun sportervaringen en bewegingsuitvoeringen in de gevangenis nog beter te maken. De communicatie via mail en kennismaking met de sportfunctionaris verliep heel erg vlot en zo planden we een eerste ‘proefsessie’ in. Deze deed ik samen met een collega en de les, waarin er plaats was voor 15 deelnemers, was volzet. Dat was al een goed begin, aan het enthousiasme van de gedetineerden zou het alvast niet liggen!

Hoe ervoer je de eerste kennismaking met de gevangenis en met de gedetineerden die deelnamen? 

De eerste twee minuten toen de mannen de wandeling op kwamen herinner ik me nog wel goed. Ik was toch een beetje zenuwachtig en vond het nogal imponerend. Maar zodra wij onze uitleg hadden gedaan en ons kort hadden voorgesteld, voelde het voor mij niet anders aan dan voor een groep van niet-gedetineerden te staan. Ze hadden er zin in, gedroegen zich goed, we waren buiten en er ging goed gezweet worden! Ik voelde me al heel snel op mijn gemak en ook na deze eerste sessie werd dit gevoel versterkt door de positieve feedback van de deelnemers. Het mooiste wat toen iemand tegen me kwam zeggen was: “Ik heb me echt even buiten de gevangenismuren gevoeld, dankjewel”. Die dankbaarheid was voor mij reden genoeg om met heel veel plezier wekelijks terug te komen!

Hoe ging je concreet te werk voor de bootcamps? Is er een groot verschil met de lessen die je buiten de gevangenis geeft?

Ik bereidde me altijd goed voor, dacht op voorhand na over welke materialen ik mee ging nemen en ook in een ’tocht’ kon dragen van mijn auto tot op de wandeling. We werken vaak met gewichten, ietwat lompe materialen zoals een touw of een grote zware bal dus dat is niet altijd evident en vraagt soms iets meer creativiteit. Maar een goede voorbereiding is het halve werk en uiteindelijk lukt het altijd om een toffe, pittige les ineen te steken.

Als ik buiten de gevangenis les geef, hangt het ook af van de locatie en de mogelijkheden die ter beschikking zijn. Het is leuk om met de omgeving te werken en dit kan zeker ook in de gevangenis. Het grootste verschil is de achterliggende gedachte van een les: soms laat ik de deelnemers bewust samenwerken om de teamgeest aan te wakkeren en hen te leren vertrouwen op elkaar, samen te werken of gewoon plezier te beleven met de mensen om hen heen. Ik probeer hen zo onbewust bij te brengen dat ze er niet alleen voor staan, dat ze hulp mogen vragen of bieden. Het is leuk om te zien als ze tips beginnen te geven aan elkaar en die verbeteringen ook gewoon aannemen of als ze oefeningen vertalen voor elkaar omdat ze niet allemaal Nederlands of Engels verstaan. Het geeft mij het gevoel dat ik iets kan bijdragen aan hun gezonde burgerzin van hulp aanbieden en het beste willen voor de ander. Sport is een fantastisch instrument om gedetineerden zulke zaken bij te brengen!

Wat haal je zelf uit deze job?

Na de les ben ik altijd heel erg dankbaar dat ik mijn werk kan doen en vooral buiten de gevangenismuren kan leven. De gedetineerden laten me altijd weer inzien hoe goed het is als je gewoon kan gaan werken en deel kan uitmaken van de maatschappij. Ik krijg ook altijd energie van hun inzet en motivatie om te sporten en besef dan hoe blij we mogen zijn als je hier toegang tot hebt.

Wat vind je het moeilijkste aan werken in de gevangenis?

Het is belangrijk dat je als lesgever uitstraalt dat je er graag bent en dat je je niet beter voelt dan hen. Tegelijkertijd moet je correct blijven handelen als er bijvoorbeeld vervelende of seksistische opmerkingen komen. Dit is voor mij het moeilijkste gegeven. Als jonge vrouw val je toch wat op in die setting. Ik pas mijn kledij wel aan maar dan nog vliegen er soms opmerkingen over de wandeling, voornamelijk van gedetineerden die in hun cel verblijven tijdens de bootcamp-activiteit. Ik negeer dit zo veel mogelijk, maar dat is niet altijd evident. Als de deelnemers er dan wel op reageren in een voor mij vreemde taal, moet ik hen wel even streng aanmanen om bij de les te blijven en niet in interactie te gaan met de mensen in de cellen rond de wandeling. Een luide duidelijke stem en een norse blik volstaan dan meestal wel, ik heb nog nooit moeten roepen of me boos moeten maken.

Heb je het gevoel dat je echt iets bijdraagt aan de (huidige of toekomstige) situatie van gedetineerden? 

Elke week heb ik wel een vaste kern met daarnaast anderen die zo nu en dan eens mee komen doen. Daardoor is er ook regelmatig plaats voor nieuwe deelnemers. Na elke les sluiten we in groep af met een high five voor elke deelnemer, waardoor we na de vele sessies die we al gehad hebben een hecht ‘clubje’ zijn geworden met een gezamenlijk doel. Dit zorgt voor een positieve sfeer en je merkt dat de gedetineerden altijd alweer uitkijken naar de volgende week. Als er eens een sessie wordt overgeslagen omwille van een feestdag, vinden ze dit ook altijd heel jammer. Hierdoor merk ik dat ze erg graag deelnemen, intrinsiek gemotiveerd zijn en het zelf ook een meerwaarde vinden voor hun tijd in detentie!

Ook interesse in een bootcamp? Meer info vind je via https://www.bootcampcoach.be/

Benieuwd naar onze andere sportlesgevers? Lees het verhaal van Amelie, yogadocente Marloes en beweegcoach Lynn.