Eind juni normaliseerde de situatie in de gevangenissen. Alle activiteiten, ook het groepsaanbod met een externe lesgever, mochten hervat worden, op voorwaarde dat de basisprincipes over hygiëne, afstandsregels en mondmaskers gerespecteerd werden. Op 1 juli kwamen er nog een aantal versoepelingen bij: competitie- en contactsporten met maximaal 50 personen mochten opnieuw georganiseerd worden en culturele activiteiten met zittend publiek werden opnieuw toegelaten.

Voor ons betekende dit dat de cultuur- en sportfunctionarissen weer ten volle hun opdracht in de gevangenissen opnemen. Wat de impact van corona betekende voor onze organisatie brengen we momenteel in kaart. Wel geven we graag al een aantal highlights en hoopvolle geluiden voor de toekomst mee.

Gevangenis van Oudenaarde 

Op 22 juni startte in Oudenaarde de fitness, het tafeltennis en het wielrennen weer op zoals voor de coronacrisis. Niet langer in kleinere groepjes, wel met inachtneming van de basisregels zoals handengel en afstand houden. Ook het programma Bewegen Op Verwijzing startte opnieuw, eerst nog op individuele basis, later ook weer in groep. Voor de overige sporten in Oudenaarde zoals badminton, multisport en bodyfit zoekt onze sportfunctionaris een lesgever die in september kan starten.

Nog in Oudenaarde vond vorige week de eerste groepsactiviteit cultuur sinds de crisis plaats. Het ging om een atelier ‘mixed media’ i.s.m. met de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunst. De deelnemers waren enorm blij, sociaal contact in groep is voor hen erg belangrijk en is bovendien een essentieel element om detentieschade te beperken.

Bootcamp in de Kempen

Op 25 juni vond de eerste bootcamp na de crisis plaats in de gevangenis van Turnhout. De sportfunctionaris greep dit meteen aan als een testcase voor de randvoorwaarden zoals social distancing. Andere buitensporten gaan van start vanaf 6 juli.

In de gevangenis van Merksplas ging het buitensporten van start op 29 juni. En vanaf 6 juli kunnen ook gedetineerden in de gevangenis van Wortel weer deelnemen aan een Bootcamp.

VOEM, partner in goede en slechte tijden

Onze samenwerking met partner VOEM krijgt alvast een mooie doorstart deze zomer. Cultuurfunctionarissen in verschillende gevangenissen bekijken de mogelijkheden voor workshops en/of optredens van o.a. Fatih De Vos (rap), Zahra Eljadid (beatbox), Hind Eljadid (slam), Azzouz El Houri (luit) en Marika Raks (buikdans). Voor het najaar is het nog even afwachten of Spiritchild weer naar België kan komen. Zijn hiphopworkshops, ook in samenwerking met VOEM, konden vorig jaar al op bijzonder veel bijval rekenen en willen we in verschillende gevangenissen opnieuw programmeren.

Gevangenis Antwerpen: crisis opent nieuwe mogelijkheden

In de gevangenis van Antwerpen werkt onze sportfunctionaris al een heel aantal jaren samen met een ‘PBA Sport’ (Penitentiair Bewakingsassistent). Door het grote personeelstekort kon de taak van de PBA Sport niet altijd ingevuld worden. De heropstart van de fitness na de coronacrisis gaf ons echter nieuwe mogelijkheden.

In de eerste fase van de opstart moedigde de Directeur-Generaal van het gevangeniswezen, Rudy Van De Voorde, aan om fatikken in te zetten bij het begeleiden en organiseren van sportactiviteiten. Ook de directie van de gevangenis van Antwerpen ging mee in dit verhaal.

De sportfunctionaris werkte in nauw overleg met de directie een plan van aanpak uit. Sinds donderdag 16 juni werden de fitnessactiviteiten terug opgestart. Omdat men niet meer afhankelijk was van een PBA Sport konden er meer uren ingepland worden dan voordien. Ook werden er uren in het weekend voorzien. De samenstelling van de groepjes werd kleiner, maar dat had vooral te maken met de coronamaatregelen. In totaal worden nu wekelijks 144 mensen bereikt waar dit vroeger maar 126 gedetineerden waren. Een grote stap vooruit.

De grotere autonomie van de gedetineerden vraagt wel een hele aanpassing in het gevangenissysteem. De gedetineerden geven nu bijvoorbeeld zelf aan wanneer de sporters afgelost moeten worden of wanneer het einde van de training is. Zij doen ook de dagelijkse controle van het materiaal. Zij krijgen dus plots heel wat verantwoordelijkheden.

De komende weken werken we een gelijkaardig systeem uit voor de heropstart van de buitensportactiviteiten. Ook deze zullen vanaf nu zonder PBA Sport plaatsvinden.

Dankzij de gezamenlijke inzet van de Organisatieondersteuner, de sportfunctionaris en het personeel van Justitie, kan deze nieuwe manier van werken een succes worden. Natuurlijk gaat zo’n vernieuwing gepaard met een aantal kinderziektes. Maar de voorbije weken kregen we toch vooral positieve reacties van zowel personeel als gedetineerden.